Kişinin kendisi ile ilgili değerlendirmelerini kapsayan, kişinin kendine olan inancını ve yeteneklerine duyduğu güveni ifade eden bir kavram olan özgüven hayatın her alanında karşımıza çıkıyor. Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, özgüvenin bireyin akademik başarısından sosyal ilişkilerine, mesleki performansından duygusal sağlığına kadar birçok alanda kritik bir rol oynadığını belirterek konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
Özgüven eksikliği, kişinin kendine olan inancının zayıf olması, yeteneklerinden ve değerinden şüphe duyması durumu olarak da tanımlanabiliyor. Bu durum, kişinin karar almasını zorlaştırabilir, risk almaktan kaçınmasına ve başkalarının onayına aşırı bağımlı olmasına neden olabilir. Uzman Psikolog M. Utku Tohumcu, özgüvenin bireyin akademik başarısından sosyal ilişkilerine, mesleki performansından duygusal sağlığına kadar birçok alanda kritik bir rol oynadığını belirtti. Özgüvenin, kişinin kendine olan inancını ve yeteneklerine duyduğu güveni ifade ettiğini vurgulayan Uzman Psikolog Tohumcu, bu kavramın büyük ölçüde geliştirilebilir olduğuna dikkat çekti.
Araştırmalara göre, özgüveni yüksek bireyler akademik hayatta daha başarılı olurken, iş dünyasında da liderlik pozisyonlarına daha fazla aday oluyor. Sosyal ilişkilerde de özgüvenin belirleyici bir faktör olduğunu belirten Uzman Psikolog Tohumcu, “Özgüveni yüksek bireyler kendilerini daha rahat ifade edebilir, sosyal ortamlarda daha aktif olabilirler. Örneğin, bir iş görüşmesinde kendini net bir şekilde ifade edebilen bir kişi, işe kabul edilme olasılığını artırır” diyor.
Özgüvenin, duygusal sağlık açısından da önemli olduğunu vurgulayan Uzman Psikolog Tohumcu, ayrıca özgüvenin doğuştan gelen bir özellik olmadığını ve bilinçli çabalarla geliştirilebileceğini belirtti.
Özgüven günlük hayatımızı nasıl etkiler?
"Akademik ve mesleki başarı"
Özgüvenin günlük hayattaki etkilerine ilişkin de açıklamalarda bulunan Uzman Psikolog Tohumcu, "Özgüveni yüksek bireyler, akademik hayatta ve iş dünyasında daha aktif rol oynarlar. Yapılan bir araştırmada, özgüveni yüksek öğrenciler, düşük özgüvenli akranlarına kıyasla daha yüksek notlar almakta ve akademik hedeflerine daha kararlı bir şekilde ilerlemektedir. Benzer şekilde, iş dünyasında özgüvenli bireyler, liderlik pozisyonlarına daha fazla aday olur ve karar verme süreçlerinde daha etkili olabilir" Dedi.
"Sosyal İlişkiler"
Özgüvenin, sosyal ilişkilerde de belirleyici bir faktör olduğuna dikkat çeken Uzman Psikolog Tohumcu, "Özgüveni yüksek bireyler, kendilerini daha rahat ifade edebilir ve sosyal ortamlarda daha aktif olabilirler. Örneğin, bir bireyin iş görüşmesinde kendini güçlü ve net bir şekilde ifade edebilmesi, işe kabul edilme olasılığını artırabilir. Özgüven eksikliği ise sosyal kaygıyı artırarak bireyin toplumdan uzaklaşmasına neden olabilir" ifadelerini kullandı.
"Duygusal ve Ruhsal Sağlık"
Özgüvenin, bireyin stresle başa çıkma becerisini artırarak psikolojik sağlamlığı güçlendirdiğine değinen Uzman Psikolog Tohumcu, "Düşük özgüvene sahip bireylerde, depresyon ve kaygı bozukluklarının daha yaygın olduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Yine yapılan bir çalışmada düşük özgüvenin bireylerin olumsuz geri bildirimlere karşı daha savunmasız hale gelmesine neden olduğu belirtilmiştir" dedi.
Uzman Psikolog Utku Tohumcu, özgüveni artırmak için yapılması gerekenlere ilişkin tavsiyelerde bulundu.
"Neler yapabiliriz?
"Küçük başarıları kutlayın"
Özgüven kazanmanın en etkili yollarından birisinin, kendine küçük hedefler koyup başardığında bunu fark etmek olduğunu söyleyen Uzman Psikolog Tohumcu, Küçük zaferlerin, beyinde ödül sistemini harekete geçirerek bu davranışları sürdürmeye ve daha büyük hedeflere yönlendirdiğini ifade etti.
"Olumlu iç konuşmalar yapın"
Olumlu iç konuşmalar yapılması gerektiğini belirten Uzman Psikolog Tohumcu, "Kendi kendinize söylediğiniz sözler, düşünce yapınızı şekillendirir. Kendinizi eleştirmek yerine, “Bunu yapabilirim” gibi motive edici ifadeler kullanmak, güveninizi artırabilir" dedi.
"Yeni Deneyimlere Açık Olun"
Yeni şeyler denemenin, özgüveni artıran önemli bir adım olduğunu söyleyen Uzman Psikolog Tohumcu, Konfor alanından çıkarak yeni beceriler edinmenin, kendine olan güveni güçlendireceğini belirtti.
"Fiziksel sağlığınıza dikkat edin"
Fiziksel sağlık ve psikolojik sağlamlığın bir bütün olduğunun altını çizen Uzman Psikolog Tohumcu, "Araştırmalar, düzenli egzersiz yapmanın özgüveni artırdığını göstermektedir. Egzersiz hem fiziksel görünümü iyileştirerek hem de beyin kimyasallarını dengeleyerek daha iyi hissetmenizi sağlar" dedi.
"Olumsuz İnsanlardan Uzak Durun"
Sürekli eleştiren ve aşağı çeken insanlarla vakit geçirmenin özgüveni zedeleyeceğine vurgu yapan Uzman Psikolog Tohumcu, Destekleyici ve motive edici insanlarla vakit geçirmenin, bireyin kendisini daha güçlü hissetmesine yardımcı olacağını aktardı.
"Hata Yapmaktan Korkmayın"
Hataların, gelişimin bir parçası olduğunu belirten Uzman Psikolog Tohumcu,"Hata yapmaktan korkmak yerine, onlardan ders çıkarmayı öğrenmek kendinize olan inancınızı artıracaktır. Bu noktada benim favori sorum ‘en kötü ne olabilir?’ sorusudur. Hata yapmaktan çekindiğimiz pek çok senaryoda potansiyel kayıp sanıldığı kadar büyük olmamaktadır" dedi.
"Profesyonel destek almayı da değerlendirebilirler"
Özgüvenin, bireyin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen kritik bir faktör olduğuna dikkat çeken Uzman Psikolog Tohumcu," Akademik başarıdan sosyal ilişkilere, duygusal sağlamlıktan mesleki performansa kadar hayatın birçok alanında belirleyici bir rol oynar. Ancak az önce de belirttiğim gibi özgüven büyük ölçüde geliştirilebilir bir yetenektir ve bilinçli çabalarla artırılabilir. Kişiler küçük adımlarla başlayarak kendilerine olan inançlarını güçlendirebilir ve hayatlarında daha başarılı ve mutlu bir bireyler olabilirler. Ayrıca bu süreci daha efektif bir şekilde yönetebilmek adına profesyonel destek almayı da değerlendirebilirler" şeklinde açıklamada bulundu.(Haber: Erkan KARAMAN)
